"नरेंद्र मोदी यांच्या ऐतिहासिक विजयातून ✌🏻शिकण्यासारखे ७ उद्योजकीय धडे"

  "नरेंद्र मोदी यांच्या ऐतिहासिक विजयातून ✌🏻शिकण्यासारखे ७ उद्योजकीय धडे"

नमस्कार उद्योजक मित्रांनो, भारतामध्ये नुकत्याच झालेल्या लोकसभा निवडणुका आणि त्याचे ऐतिहासिक निकाल आपण पाहिले. या वेळच्या निवडणुका म्हणजे 'कांटे की टक्कर' होती. एन.डी.ए. (भाजप आणि मित्र पक्ष) च्या विरोधकांनी नरेंद्र मोदी यांना पुन्हा एकदा पंतप्रधान बनू न देण्याचा चंग बांधला होता. प्रतिस्पर्धी पक्ष आणि नेते, नरेंद्र मोदी यांच्या विरोधात एकत्र आले होते, असं असून सुद्धा नरेंद्र मोदी प्रचंड बहुमतांनी विजयी झाले. पुढील पाच वर्षे भारताला स्थिर नेतृत्त्व लाभले. या निवडणुकीमधून एक उद्योजक म्हणून आपण कोणते ७ धडे शिकले पाहिजेत, हे या लेखामध्ये मी आपल्या समोर मांडत आहे.

♦️टीप - या लेखाचा उद्देश उद्योजकांनी, दैनंदिन जीवनातील गोष्टींचा संदर्भ घेऊन आपल्या व्यवसायात काहीतरी नविन शिकावे हा आहे. त्यामुळे कृपया याकडे राजकीय दृष्टिकोनातून पाहू नये.

♦️धडा पहिला - बाजारपेठेत आपली व आपल्या व्यवसायाची उत्कृष्ट प्रतिमा म्हणजेच ब्रँड निर्माण करणे अत्यंत गरजेचे आहे:

मित्रांनो, लोक लॉजिकल विचार करतात, परंतु बहुतांशी महत्वाचे निर्णय आणि कृती भावनांनी प्रभावीत होऊन करतात. भारतीय जनता पक्षाने नरेंद्र मोदी यांची Larger Than Life अशी 'प्रामाणिक, देशभक्त आणि राष्ट्राच्या विकासासाठी समर्पित लिडर' अशी प्रतिमा बनवण्यासाठी जाणीवपूर्वक विशेष प्रयत्न केले आणि त्यात ते यशस्वी झाले. ज्याप्रमाणे मतदान करताना लोक भावनांना प्राधान्य देतात, त्याच प्रमाणे ग्राहक सुद्धा उत्पादन विकत घेताना उत्पादनाच्या भावनिक प्रतिमेला प्राधान्य देतात. उत्पादनाची वेगळी आणि विश्वास्नीय प्रतिमा म्हणजेच ब्रँड..! यावेळच्या निवडणुका एन.डी.ए. ने 'ब्रँड मोदी' च्या जीवावर जिंकल्या असं जर आपण म्हणालो तर ते वावगं ठरणार नाही. त्याच प्रमाणे उद्योजकांनी बाजारपेठेत आपल्या व्यवसायाची, उत्पादन आणि सेवेची वेगळी आणि विश्वसनीय प्रतिमा निर्माण करण्यासाठी विशेष प्रयत्न केले पाहिजेत.

♦️धडा दुसरा - स्पष्ट व्हिजन आणि भक्कम विचारधारा

मित्रांनो, निवडणुकीच्या प्रचारादरम्यान आपण सर्वांनी पहिले प्रतिस्पर्धी पक्ष नेते (आणि काही निवडणूक न लढणारे नेते सुद्धा) मोदी सरकारवर फक्त टीका करण्यात गुंग होते. प्रचारसभा दरम्यान एकमेकांवर टीका होणं स्वाभाविक आहे. परंतु देशासाठी आपलं व्हिजन काय? आपल्या पक्षाची नेमकी विचारधारा काय? या बाबत फार कमी खुलासा केला जात होता. सगळे प्रतिस्पर्धी एकत्र येऊन फक्त मोदींना पाडण्याच्या विचारांनी एकत्र आलेले दिसले. ही विचारधारा भक्कम नक्कीच नव्हती. मतदार त्यामुळे प्रतिस्पर्धी पक्षांच्या विचारधारेबद्दल शेवटपर्यंत संभ्रमात राहिला. एवढंच नव्हे तर प्रतिस्पर्धी पक्षांचे नेते आणि समर्थक सुद्धा निरनिराळ्या प्रसार-माध्यमांमध्ये गोंधळलेले आढळले. या उलट भाजपा च्या विचारधारेमध्ये 'राष्ट्रवाद' स्पष्टपणे सर्व प्रचार-मंचांवर व्यक्त झाला. भाजपचे नेते प्रसार-माध्यमांमध्ये आपली राष्ट्रीय विचारधारा प्रभावीपणे मांडताना दिसले, सर्वांच्या संभाषणामध्ये एकसूत्रता होती. त्याच बरोबर भविष्याबद्दलचे व्हिजन सुद्धा परिणामकारकपणे मांडण्यात आले. उद्योजकांना यामधून हे शिकलं पाहिजे की, व्यवसायाची पायाभूत विचारधारा आपल्या संघामध्ये रुजवल्यामुळे, व्यवसायाला दूरगामी यश मिळवून ते टिकवून ठेवण्यासाठी साहाय्यभूत ठरते.

♦️धडा तिसरा - विचारपूर्वक आराखडा (स्ट्रॅटजी) आणि जबरदस्त अंमलबजावणी

मित्रांनो, भाजपने निवडणुकांच्या प्रचारादरम्यान काही विशिष्ट मुद्दे प्रत्येक वेळी ठळकपणे आणि सातत्याने मांडले (आणि काही मुद्दे जाणीवपूर्वक पणे टाळले). गेल्या पाच वर्षामध्ये केलेली विकासाची कामे, नवीन योजनांची यशस्वी अंमलबजावणी, पाकिस्तान आणि आतंकवादाविरुद्ध कठोर लष्करी कारवाई, भारताचे आंतरराष्ट्रीय पातळीवर निर्माण झालेले महत्त्व, इत्यादी गोष्टी प्रत्येक सभेमध्ये आणि प्रसारमाध्यमांमध्ये बोलल्या जात होत्या. गेल्या पाच वर्षात काही निर्णयांना यश आले नाही, परंतु भाजपने चतुराईने ते मुद्दे टाळले. यामागे नक्कीच एक विचारपूर्वक स्ट्रॅटजी तयार केली गेली असावी. प्रचार सभांचे यशस्वी आयोजन, प्रसिद्धी माध्यमांचा योग्य वापर, नेत्यांचा सोशल मिडियाचा प्रभावीआणि सक्रीयसहभाग अश्या विविध पातळ्यांवर जबरदस्त अंमलबजावणी करण्यासाठी पडद्यामागे योग्य टीम कार्यरत होती याबद्दल काहीच शंका नाही. उद्योजकांना यामधून हे शिकलं पाहिजे की, व्यवसायाचे लक्ष्य साध्य करण्यासाठी आपली बलस्थाने आणि कमतरता यांबाबत विचारमंथन करून एक योग्य आराखडा तयार केला पाहिजे आणि अंमलबजावणी करण्यासाठी योग्य व्यक्तींना, योग्य पद्धतीने कार्यरत केले पाहिजे.

♦️धडा चौथा - उत्कृष्ट संघबांधणी - मोदी आणि शहा यांची पूरक जोडी

मित्रांनो, नरेंद्र मोदी फ्रंट स्टेजवर मतदारांना प्रभावित करत होते तर, अमित शहा बॅक स्टेजवर प्लानिंग, मॅनेजमेंट आणि ऍडमिन सांभाळत होते. दोन्ही अत्यंत महत्वाच्या आणि एकमेकांना पूरक अशा भूमिका, मोदी आणि शहा यांनी अत्यंत सरसपणे पार पाडल्या. अमित शहा यांनी जर बॅक स्टेज प्रभावीपणे मॅनेज केले नसते तर, मोदींसारखे करिश्माई नेता अशी अलौकिक कामगिरी करू शकले नसते. उद्योजकाचे खरे काम व्यवसायाचा विकास करणं हेच असतं, परंतु बरेच उद्योजक दैनंदिन कामकाजात फसतात आणि त्यांना त्यांच्या खर्या कार्याकडे लक्ष देणं कठीण होऊन बसतं. अमित शहा यांच्या सारखा एक जबरदस्त बॅक स्टेज सांभाळणारा 'ऍडमिनीस्ट्रेटर' म्हणजेच उत्कृष्ट सहकाऱ्यांची दुसरी फळी उद्योजकाच्या जोडीला असेल तर व्यवसायाची सुसाट प्रगती नक्कीच होऊ शकेल.

♦️धडा पाचवा - ग्राहकांच्या हिताला प्रथम प्राधान्य

मित्रांनो, लोकशाही मध्ये मतदार हा राजा असतो. 'सत्ता कोणाची?' हे ठरवण्याचे स्वातंत्र्य त्याच्याकडे असते. त्याचप्रमाणे कोणते उत्पादन बाजारपेठेमध्ये राज्य करणार? हे ग्राहक ठरवतो. माझ्यामते बहुसंख्य भारतीय जनतेच्या मनात काय आहे? हे मोदींना ओळखण्यात यश आलं, असं म्हणायला हरकत नाही. मोदींनी मतदारांच्या गरजा ओळखून, त्या पूर्ण करण्याचे प्रामाणिक प्रयत्न कायम ठेवले. त्यामध्ये गेल्या पाच वर्षात संपूर्णपणे मोदी यशस्वी झाले, असं मी मुळीच म्हणणार नाही परंतु लोकांना त्या दिशेने होणार्या कार्याबद्दल विश्वास वाटला. उद्योजकांना सुद्धा आपल्या प्रत्येक निर्णयामागे ग्राहकांच्या हिताचा विचार करणं गरजेचं आहे. ग्राहकांच्या सतत संपर्कात राहून त्यांच्या गरजा समजून घेऊन त्या पूर्ण करण्यासाठी प्रामाणिक प्रयत्न केले पाहिजेत. तरच ग्राहक राजा बाजारपेठेची सत्ता आपल्या हातात देईल.

♦️धडा सहावा - परिणामकारक मार्केटिंग

मित्रांनो, Visibility + Credibility = Profitability हा मार्केटिंग फॉर्म्युला मोदींच्या बाबतीत अगदी तंतोतंत लागू पडला. भारतातील १ अब्ज पेक्षा जास्त जनतेपर्यंत मोदींच्या नेतृत्त्वाबाद्द्ल जागरूकता निर्माण करणं. ते सुद्धा अश्या वेळी जेव्हा प्रतिस्पर्धी आणि त्यांचे समर्थक मोदी विरुद्ध संदेश पसरवण्यात भिडलेले आहेत. ही एक मोठी आणि आव्हानात्मक गोष्ट होती, परंतु मोदींचे परिणामकारक मार्केटिंग करण्यात भाजपला यश मिळाले. माझ्या मते तीन पातळीवर हे मार्केटिंग झाले. १. Visibility २. Credibility आणि ३. Outreach. Visibility द्वारे मोदी हे एन.डी.ए. चे पंतप्रधान पदाचे उमेदवार आहेत हा संदेश तमाम भारतीयांपर्यंत पोहोचवणे. Credibility द्वारे त्यांची विशिष्ट आणि विश्वसनीय प्रतिमा निर्माण करण्यात आली. Outreach द्वारे मोदींनी वेळोवेळी मतदारांबरोबर संपर्क डायरेक्ट साधला आणि आपले विचार मांडले. टी.व्ही. चॅनेल, वर्तमानपत्र आणि सोशल मिडिया यांनी या मध्ये प्रमुख भूमिका बजावली. उद्योजकांनी या मधून असं शिकलं पाहिजे कि आपले उत्पादन कितीही चांगले असले तरीही सातत्त्याने निरनिराळ्या माध्यमाद्वारे ग्राहकांच्या संपर्कात राहायला हवे, तरच आपण ग्राहकाच्या लक्षात राहू आणि ग्राहक आपले उत्पादन विकत घेण्यासाठी पुढे सरसावेल.

♦️धडा सातवा - परिश्रमांना पर्याय नाही

मित्रांनो, नरेंद्र मोदी यांना २०१४ निवडणुकांमध्येअभूतपूर्व यश मिळालं होतं. तरी सुद्धा २०१९ च्या निवडणुका दरम्यान त्यांनी २०१४ च्या यशाला गृहीत धरलं नाही. नरेंद्र मोदी यांनी २०१९ च्या प्रचारादरम्यान, दर दिवसाला सरासरी २ प्रचार सभा घेतल्या. इतकंच नव्हे प्रचारादरम्यान काही दिवस तर, त्यांनी एकाच दिवशी तीन सभा, तीन वेगवेगळ्या राज्यांमध्ये प्रवास करून घेतल्या. २०१९ मध्ये प्रचाराला तशी उशिरा सुरुवात झाली. २८ मार्च ते १७ मे २०१९ या कालावधी दरम्यान मोदींनी एकूण १३० प्रचार सभांना संबोधले. उद्योजकांनी या मधून असं शिकलं पाहिजे की, प्राथमिक यशाने हुरळून न जाता, आपल्या कामावर निष्ठा ठेवा, मनापासून आपल्या ध्येयाच्या दिशेने अथक परिश्रम घ्या आणि त्यात सातत्य ठेवा. स्वतःची शारीरिक आणि मानसिक उर्जा प्रफुल्लीत ठेवा. जर उत्साही असाल तरच परिश्रम घेऊ शकाल. वयाच्या ६८व्या वर्षी जर मोदी इतकं प्रचंड काम करू शकतात तर आपण नक्कीच त्यांच्याकडून प्रेरणा घेऊ शकतो.

धन्यवाद..!
©️ अतुल राजोळी
व्यवसाय प्रशिक्षक
संचालक, लक्ष्यवेध इन्स्टिट्यूट🎯

२०१९ - संकल्प अर्थपूर्ण आणि समृद्ध जीवनाचा

नमस्कार उद्योजक मित्रांनो...!

आता डिसेंबर महिना उजाडला आहे, आपण या वर्षाच्या अखेरच्या टप्प्यावर येऊन पोहोचलो आहोत. या वर्षभरात आपल्या सगळ्यांचा व्यवसाय निश्चितच उत्तमरीत्या पार पडला असेल अशी आशा आहे. या काळात आपण काही कटू-गोड अनुभव घेतले असतील. बऱ्याचदा पुढचे पाठ आणि मागचे सपाट या उक्तीप्रमाणे पुढचे वर्ष चांगले असेल, यावर्षी भारी काम करू अशी स्वतःची समजूत करून आपण नकारात्मक अनुभवांकडे दुर्लक्ष करतो. कदाचित आपल्या स्वतःच्या काही चुकांमुळे किंवा आपल्या ताबाक्षेत्राबाहेरील वैयक्तिक व व्यावसायिक अडचणींमुळे आपण भव्य कामगिरी करू शकलो नसलो तरीही त्यांचा जाणीवपूर्वक विचार करून पुढील वर्षी आणखी चांगल्या प्रकारे कामगिरी करण्यासाठी काही लक्ष्यवेधी कृती करण्याची वेळ आली आहे.

१. पुनरावलोकन -

ज्याप्रमाणे जंगलाचा राजा सिंह एक विशिष्ट अंतर पार केल्यावर मागे वळून परिस्थितीचा अंदाज घेतो, त्याचप्रमाणे आपल्याला देखील आपल्या व्यवसायाचे सिंहावलोकन करायला हवे.

- आतापर्यंत आपण व्यवसायात काय साध्य केले आहे ?

- आपण वर्षाच्या सुरुवातीला ठरवलेल्या ध्येयाची सद्यस्थिती काय आहे ?

- व्यवसायात कोणत्या सकारात्मक व नकारात्मक गोष्टी घडल्या ?

- आपल्या व्यवसायाचा, ग्राहकांचा, बाजारपेठेचा काही विशिष्ट ट्रेंड आपण अनुभवला का?

- त्याचा आपल्या व्यवसायावर कशाप्रकारे प्रभाव जाणवला ?

२. अर्थकारण -

पैसे किंवा रोख रक्कम हा आपल्या व्यवसायाचा प्राणवायू असतो. सगळी सोंग घेता येतात, पण पैशाचं सोंग घेता येत नाही. त्यामुळे आपली आर्थिक आघाडी नेहमीच भक्कम असणे आवश्यक आहे.

- आपल्या व्यवसायाचा आर्थिक ताळेबंद तपासा

- आपल्या व्यवसायाचा विक्री, वसूली आणि नफा यांचा अंदाज घ्या.

- GST, प्राप्तिकर, इतर व्यावसायिक करांचा वेळेत भरणा झाला आहे की नाही हे पाहा.

- तज्ञांशी सल्ला-मसलत करा, त्यांचे मार्गदर्शन घ्या.

३. संवाद

वर्षभरात कदाचित आपण व्यवसाय वाढीच्या कामात व्यग्र असल्याने वेळोवेळी कर्मचाऱ्यांशी संवाद साधणे अवघड होते. परंतु वर्षाच्या या टप्प्यावर एखादी अनौपचारिक बैठक आयोजित करून तुम्ही उत्तमरीत्या व्यवसायाची आत्तापर्यंतची कामगिरी, पुढील वाटचाल, नवीन ध्येय, योजना यासंदर्भात सहकाऱ्यांशी चर्चा करू शकता.

कर्मचाऱ्यांप्रमाणेच ग्राहक हा आपल्या व्यवसायाचा अविभाज्य घटक आहे. महात्मा गांधींनी म्हटल्याप्रमाणे, ग्राहक आपल्यावर नाही तर आपण व आपला व्यवसाय ग्राहकांवर अवलंबून असतो. म्हणूनच आपल्या कामगिरीबाबत ग्राहकांचे अभिप्राय घ्या, काही महत्वाच्या बाबींसंदर्भात त्यांच्याकडून सूचना घ्या, आपल्या व्यवसायाच्या पुढील योजनांची त्यांना कल्पना द्या व पुढील सहकार्याची अपेक्षा व्यक्त करा.

अशाप्रकारे कर्मचारी व ग्राहकांना आपल्या ध्येयपूर्तीच्या प्रवासात सामील करून घ्या.

४. नियोजन -

भव्य ध्येय साध्य करण्यासाठी नियोजन ही आवश्यक बाब आहे. आपल्या अंदाजपत्रकाची उजळणी करा. पुढील वर्षाच्या अपेक्षित व्यवसाय वाढीसाठी आपल्याकडे असणाऱ्या साधनांचा आढावा घ्या.

- व्यवसायाच्या कोणत्या घटकावर अधिक काम करणे आवश्यक आहे ? (Sales, Marketing, Finance)

- महसूल वाढवण्यासाठी आपल्याकडे आवश्यक मनुष्यबळ उपलब्ध आहे का ?

- वाढीव मनुष्यबळाची गरज असल्यास आपल्या कार्यालयात पुरेशी जागा उपलब्ध आहे का ?

- ग्राहकांची संख्या वाढवून त्यांना सेवा देण्यासाठी आपलयाकडे सक्षम यंत्रणा, तंत्रज्ञान व पायाभूत सुविधा उपलब्ध आहे का ?

- भविष्यातील बाजारपेठ, सामाजिक, राजकीय आणि व्यवस्थेतील अनपेक्षित बदलांसाठी आपण सज्ज आहोत का ?

५. कृतियोजना

आगामी वर्षासाठी आपले SMART ध्येय निश्चित करा. (Specific, Measurable, Achievable, Realistic, Time Bound) आपण आपल्या ज्येष्ठांकडून नेहमी ऐकत आलो आहे, " क्रियेविण वाचाळता व्यर्थ आहे “म्हणूनच ध्येयपूर्तीसाठी कृतीआराखडा बनविणे ही नियोजन प्रक्रियेच्या पुढील पायरी आहे. नियोजन प्रक्रियेमध्ये अधोरेखित झालेल्या आवश्यक बाबींवर कालबद्ध योजना आखणे श्रेयस्कर ठरते. त्याचप्रमाणे कृतीयोजनेच्या यशस्वी अमंलबजावणीसाठी सक्षम व्यक्तींची जबाबदारी देखील निश्चित करणे आवश्यक आहे.

सर्वात महत्वाचे आपल्या ध्येयावर ,कृतींवर विश्वास ठेवा आणि आपले लक्ष केंद्रित करा.

चला तर मग कामाला लागा,आणि आपले ध्येय खाली असणाऱ्या कंमेंट बॉक्स मध्ये लिहून आम्हांला जरूर कळवा.

त्याचप्रमाणे आवश्यकता असल्यास आपल्या व्यवसायाचे ध्येय निश्चित करणे व त्याला अनुसरून कृतीयोजनेसंदर्भात मार्गदर्शनासाठी ९९६९२०४५८५ या नंबरवर थेट किंवा WhatsApp द्वारे संपर्क करा. आम्हांला आपल्या आगामी वर्षाच्या ध्येयनिश्चिती ते ध्येयपूर्तीच्या प्रवासात सहभागी होण्यास आनंद वाटेल.

उद्योजकाने अपयशी होणे महत्वाचे असण्याची ७ कारणे

उद्योजकाने अपयशी होणे महत्वाचे असण्याची ७ कारणे

उद्योजकाचे जीवन ही एक अडथळ्यांची शर्यत आहे. पुढे जाण्यासाठी आपल्याला सतत तयार असणे आवश्यक असते. एक चुकीची हालचाल आपल्याला पडण्यासाठी पुरेशी असू शकते. आपण सुपरहिरो नाहीत, म्हणून आपण अनेकदा चुका करतो किंवा चुकीचे वळण घेतो ज्यामुळे आपल्याला अपयशाला सामोरे जावे लागते. परंतु अपयश खरोखरच आपल्या स्वप्नांपासुन आपल्याला परावृत्त करते का? जर याचे उत्तर होकारार्थी असेल तर, आपण चुकीचे आहोत.

उद्योजकाच्या जीवनात यशाइतकेच अपयश देखील तितकेच महत्वाचे आहे हे आपण ०७ कारणांद्वारे जाणून घेऊया.

१. अपयश ही यशाची पहिली पायरी आहे.

" अपयश हे आपल्या प्रवासातील एक मैलाचा दगड आहे " - ओप्रा विनफ्रे

अपयश प्राप्त होणे ही घटना सुखद नसते, तरीसुद्धा आपण यशाच्या आणखी एक चरण जवळ जात असतो. कारण अपयशानंतर आपण अधिक जोमाने प्रयत्न करू लागतो. आपण अयशस्वी होतो याचा अर्थ आपण आपल्या ध्येयपूर्तीसाठी नक्कीच काहीतरी हालचाल करतो. या छोट्या गोष्टीही आपल्या उद्योजकीय अनुभवाला अंतर्बाह्य समृद्ध करत असतात, आणि सरतेशेवटी आपल्याला साहाय्यभूत ठरतात. ज्याप्रमाणे आपण न धडपडता सायकल शिकू शकत नाही, त्याचप्रमाणे आपण न अडखळता यशाच्या शिखरावर पोहोचू शकत नाही व ठामपणे उभे राहू शकत नाही. म्हणून भव्य यशप्राप्तीसाठी अपयशाची पायरी ओलांडणे महत्वाचे आहे. 

२. जेव्हा आपण अयशस्वी होतो तेव्हा आपण काहीतरी शिकतो.

" यश साजरे करणे चांगले आहे, परंतु अपयशाच्या धड्याकडे लक्ष देणे अधिक महत्त्वाचे आहे." - बिल गेट्स

अपयश आपल्याला काहीतरी शिकवून जाते. कदाचित पहिल्या प्रयत्नात आपल्याला अपेक्षित परिणाम मिळणार नाहीत, दुसऱ्या प्रयत्नात देखील आपले उद्दिष्ट सध्या होणार नाही. परंतु जेव्हा आपण अयशस्वी होतो तेव्हा नक्कीच आपण त्यातून काहीतरी धडा घेतो. जीवनात अपयशामुळे आपण सहजपणे निराश होतो. बर्याचदा आपण अपयशातून काय शिकलो यापेक्षा काय गमावले यावर लक्ष केंद्रित करून स्वतःला निराशेच्या गर्तेत ढकलतो. त्यापेक्षा आपण "मी अयशस्वी का झालो? " या प्रश्नाचा विचार केल्यास आपल्याला निश्चितपणे काही ठोस उत्तरे मिळतील. ज्यामुळे आपल्याला पुढील वेळी अधिक तयारी करता येईल. म्हणजेच,अपयश ही काहीतरी नवीन शिकण्याची दुसरी संधी आहे.

३. अपयश आपल्याला निडर बनविते.

"फक्त एकच गोष्ट आहे जी आपले स्वप्न साध्य करणे अशक्य करते ती म्हणजे अयशस्वी होण्याची भीती." पाउलो कोएलो

यश मिळवण्याची सर्वात मोठी अडचण ही अपयशाची भीती आहे. आपण कृती करण्याआधी बराच विचार करतो आणि अपयशाच्या भितीने कृती करण्याचे टाळतो. परंतु, अपयश खरोखर आपल्याला  निडर बनवू शकते. आपल्याला वाटेल हे कसे शक्य आहे? आपण बऱ्याच गोष्टींमध्ये ऐकतो कि आपण नेहमी सकारात्मक विचार करावा. उद्योजक म्हणून आपण आपल्या ध्येयाचा विचार करावा, व नकारात्मक विचार करू नयेत. जगप्रसिद्ध उद्योजक रिचर्ड ब्रान्सन यांना देखील त्यांच्या जीवनात सात वेळा अपयशाला सामोरे जावे लागले, पण ते आपल्या उद्योजकीय ध्येयापासून बधले नाहीत. त्याऐवजी त्यांनी आपल्या कौशल्यांचे पुनर्वालोकन केले आणि "Where did I miss the X factor? असा विचार करून पुन्हा नव्याने सुरुवात करून आपल्या योजना अंमलात आणल्या. एकदा आपण अपयशाची कडू चव चाखल्यावर भिती न बाळगता कृती करण्यावर भर दिला पाहिजे.

४. अपयश आपल्या अनुभवात मोलाची भर घालतात.

"अपयश अशी गोष्टच अस्तित्वात नाही - ते आहे फक्त अनुभव आणि त्यांचे प्रतिसाद." - टॉम क्रूझ

जेव्हा आपण प्रयत्न करताना अयशस्वी होतो तेव्हा आपण बऱ्याच कटू-गोड अनुभवातून जातो. उद्योजक म्हणून, आपण अपयशाच्या सकारात्मक बाजूकडे दुर्लक्ष करतो. जेव्हा आपण अयशस्वी होतो, तेव्हा नेमके काय घडले हे कमीतकमी जाणून घेणे आवश्यक आहे. हा आपल्यासाठी अतिशय महत्वाचा व्यावहारिक अनुभव असतो, जो आपण एखाद्या उच्च बिझिनेस स्कुलमधून देखील मिळवू शकत नाही. आपण अयशस्वी होण्याचा अनुभव ही एक मौल्यवान संपत्ती आहे जी भविष्यात आपल्या उद्योजकीय जीवनात मदत करेल. कारण अयशस्वी झाल्यानंतर, नव्याने सुरूवात करताना आपण नेहमीच दुसऱ्या दृष्टिकोनातून विचार करण्याचा प्रयत्न करतो. शिवाय, प्रत्येक समस्येचे निराकरण कसे करावे हे आपण शिकतो. अडथळे आपण संधींच्या दृष्टीकोनातून पाहू लागतो, म्हणून जेव्हा आपण अयशस्वी होतो तेव्हा निराश होऊ नका त्याऐवजी स्वतःवर विश्वास ठेवा आणि आपल्या व्यवसायाच्या योजनेचा चांगली आखणी करा! या मार्गांनी, आपण आपल्या अपयशांना अनुभवाच्या संसाधन स्त्रोतामध्ये बदलू शकतो.

५. अपयश आपल्या उद्योजकीय गुणवैशिष्ट्यांमध्ये सुधारणा करते.

आपण आपल्या जीवनात प्रत्येक अपयशानंतर अनुभवसमृद्ध होऊन एक चांगला उद्योजक बनतो. आपण अधिकतम उत्पादनक्षमता मिळविण्यासाठी आपल्याकडील उपलब्ध साधनांचे प्रभावीपणे व्यवस्थापन करतो. आपण वेळ आणि पैसा यांची ध्येयानुरूप योजनाबद्धरीत्या आखणी करतो. आपण व्यवसायासाठी स्मार्ट मार्गांबद्दल विचार करतो. अशा प्रकारे आपण आपल्या उद्योजकीय मानसिकतेचा व क्षमतांचा विकास करतो आणि ध्येयपूर्तीच्या मार्गावर आपला प्रवास अव्याहतपणे सुरु राहतो.

६. जेव्हा आपण अयशस्वी होतो तेव्हा आपण अधिक द्रुढनिश्चयी होतो.

"प्रयत्न केलात. अयशस्वी झालात. काही फरक पडत नाही. पुन्हा प्रयत्न करा. पुन्हा आणखी चांगल्या प्रकारे अपयशी व्हा."- सॅम्युएल बेकेट

व्यवसायात अयशस्वी होणे दुःखद आहे. परंतु प्रत्येक वेळी जेव्हा आपलयाला अपयश येते तेव्हा आपण आपल्या व्यावसायिक उद्दिष्टांबद्दल अधिक उत्साही होतो. कारण आपल्याला व्यवसायात अपयश देणाऱ्या विविध बाबींचा वा घटकांचा आपण विचार करून पुढच्या वेळी अधिक जोमाने सज्ज होतो. तुम्हांला माहित आहे का? बिल गेट्स यांनी खूप आधी ट्रॅफ-ओ-डेटा नावाची एक कंपनी सुरू केली जी दुर्दैवी ठरली. पण त्यातून शिकून त्यांनी मायक्रोसॉफ्टची स्थापना केलीआणि संगणक क्षेत्रात इतिहास घडवला! म्हणून जेव्हा अपयश येते तेव्हा काळजी करू नका, फक्त कृती करत रहा. कारण कोण जाणे, आपण आपल्या स्वप्नापासून केवळ एकच चरण दूर असू शकतो.

७. अपयश आपल्या यशाचा आनंद द्विगुणीत करते.

मी तुम्हांला एक गोष्ट सांगतो ज्यामध्ये कडू अपयश हे भव्य यशाची नांदी ठरले. १९८५ मध्ये उच्चस्तरीय व्यवस्थापन समस्यांमुळे स्टीव्ह जॉब्स यांना आपणच स्थापन केलेल्या कंपनीचा राजीनामा द्यावा लागला. आपणच स्थापन केलेल्या कंपनीपासून दूर राहणे हा त्यांच्यासाठी कठीण निर्णय होता. या कालखंडात त्यांनी बरेच संघर्ष केले आणि Next Computers कंपनीची स्थापना केली, जी अत्यंत यशस्वी झाली. १९९६ साली Next Computers विकत घेतल्यानंतर स्टीव्ह जॉब्स Apple मध्ये परतले. स्टीव्ह जॉब्स जेव्हा पुन्हा रुजू झाले तेव्हा Apple ची वाटचाल दिवाळखोरीच्या दिशेने सुरु होती. परंतु त्यांनी Apple ला त्यांच्या नाविन्यपूर्ण निर्णयांसह पुनरुज्जीवित केले आणि जगातील सर्वात फायदेशीर कंपनीमध्ये रूपांतरित केले. कधी काळी Apple साठी नावडते ठरलेले स्टीव्ह जॉब्स तारणहार ठरले. स्टीव्ह जॉब्स यांचा प्रवास प्रेरणादायी आहे कारण त्यांनी अपयशाचा सामना केला.म्हणूनच यश मिळवण्याच्या आवडीचा आनंद घेण्यासाठी तुम्ही प्रथम कडू अपयशाचा सामना जरूर करावा.

• सुहैल

( अनुवादित )